हेडमास्तरांचे (राहुलच्या आईला) पत्र

नागरिकत्व सुधारणा कायदा विधेयक संसदेत अलिकडेच संमत झाले. आधी ते लोकसभेत चर्चेला आलेले होते आणि तिथे संमत होण्याची भाजपा सरकारला चिंता नव्हती. कारण त्या पक्षाचे लोकसभेत पुर्ण बहूमत आहे. म्हणूनच मग मित्रपक्षांनी सोबत केली नाही, तरी विधेयक संमत करण्याची चिंता करण्याचे कारण नव्हते. परंतु राज्यसभेतही विधेयक संमत करून घ्यावे लागते, अन्यथा त्याला कायद्याचे स्वरूप येऊ शकत नाही. मागल्या खेपेस ते असेच बारगळले होते. कारण विरोधकांनी राज्यसभेत भाजपाची कोंडी केलेली होती. मात्र यावेळी तशी वेळ येऊ नये, याची भाजपाने काळजी घेतली होती. अगदी मित्रपक्षांनी टांग मारली तरी पर्वा करायची गरज नाही, इतकी अमित शहांनी सज्जता केलेली होती. म्हणूनच आजकाल एनडीएतून बाजूला झालेल्या शिवसेनेच्या मदतीची गरज नव्हती. तरीही सेनेने लोकसभेत पाठींबा दिला आणि त्यावरून कॉग्रेस अध्यक्षा सोनिया गांधींनी डोळे वटारताच अभिमानाला गुंडाळून सेनेने राज्यसभेत सभात्याग केला. मात्र यावेळी बोलताना सेनेचे नेते संजय राऊत यांनी आपल्या नेहमीच्या शैलीत गृहमंत्री अमित शहा व भाजपाला चार खडे बोल ऐकवले होते. तुम्ही हिंदूत्वाच्या ज्या शाळेत शिकत आहात, तिथले आपण हेडमास्तर आहोत असे उद्गार त्यांनी काढले होते. मात्र त्यानंतर ‘आदरणिय’ राहुल गांधी यांनी जी मुक्ताफ़ळे उधळली, त्यामुळे या हेडमास्तरांची मोठीच तारांबळ उडाली आहे. राहुल गांधी हे कोणी भाजपाचे नेते नाहीत, तर हेडमास्तर शिकले ते बीएड कॉलेज चालवणार्‍या नेत्याचे बिगडे पुत्र आहेत. सहाजिकच गृहमंत्र्यांना डोळे वटारून दाखवणार्‍या हेडमास्तरांना राहुलबद्दल तक्रारही करायची सोय नाही. म्हणून त्यांनी राहुलच्या आईला पत्र लिहीले आहे. ते वाचून कधीकाळी महाराष्ट्राच्या शाळांमध्ये झळकलेले एक पोस्टर आठवले. ‘लिंकनचे हेडमास्तरांना पत्र!’

मुख्यमंत्रीपद शिवसेनेला मिळवून देण्याचे संपुर्ण श्रेय ज्या हेडमास्तरांना आहे, त्यांना आता हळुजळू त्याची किंमत लक्षात येऊ लागली आहे. पण ती किंमत मोजताना व असह्य होत असताना स्थिती मात्र विचीत्र होऊन गेली आहे. ‘सांगता येत नाही आणि सहन होत नाही’ अशा जाहिराती दिसतात, त्यापेक्षा ही अवस्था वेगळी नाही. म्हणूनच देशाच्या गृहमंत्र्यांना डोळे वटारून दाखवणारे हेडमास्तर ट्वीटरवरून राहुलच्या आईला पत्र लिहून म्हणतात, आम्ही तुमच्या दैवतांना सन्मानित करतोय, तर निदान आमच्या दैवतांना अपमानित करू नका. अर्थात असल्या भाषा व शब्द सोनियांना किती समजतात, ते देवच जाणे. पण हेडमास्तर मात्र शब्द उच्चारताच ‘समझनेवाले समझ गये’ म्हणून आपली पाठ थोपटूनही घेत आहेत. राहुल गांधी वा सोनियाजी म्हणजे कोणी अमित शहा व देवेंद्र फ़डणवीस नाहीत, हे अजून हेडमास्तरांच्या लक्षातही आलेले नाही. भाजपाने युती मोडल्यानंतरही सत्तेत सहभागी होऊन रोजच्या रोज फ़डणवीस व शहांना डोळे वटारून दाखवणार्‍यांना आज नुसते डोळे वर करून बोलायची हिंमत उरलेली नाही. कधी अफ़जलखान वा कधी औरंगझेब असल्या उपाध्या पैशाला पासरी वाटुन टाकणार्‍या हेडमास्तरांना; आज आपले हेडमास्तर बाळासाहेब नसून पवारसाहेब असल्याचे प्रथमच लक्षात येत असावे. अन्यथा त्यांच्यावर अशी नामुष्की कशाला आली असती? बाळासाहेब अवमानाला अवमानानेच उत्तर देत होते. त्यांच्या शाळेत शिकलेला कोणी गयावया करीत आमचा व आमच्या दैवताचा  सन्मान राखा; अशा विनंत्या करीत नसतो, हा धडा पवारसाहेबांच्या बीएड कॉलेजात हेडमास्तरांना शिकवलेला नसेल तर दुसरे काय व्हायचे?

विषय सुरू कुठून झाला? राहुल गांधींनी मेक इन इंडियाची हेटाळणी करताना ‘रेप इन इंडिया’ अशा शब्दांचा बेछूट वापर केला. त्याच्यावरून वादळ उठण्याला पर्यायच नव्हता. कोणताही विवेकी माणूस अशा शब्दांचा विरोध करील व निषेध करील. पण जे आश्रित असतात त्यांना अशा विवेकाची चैन परवडत नसते. त्यामुळे त्यांना आपल्या यजमानांच्या कुपुत्राने लाथा मारल्या, तरी सन्मान म्हणून गुणगान करावेच लागते. त्यामुळे राहुल गांधींना त्यांची चुक त्यांचा कोणी मित्रपक्ष दाखवू शकणार नव्हता. पण जे त्यांच्या मित्रपक्षातले नाहीत, त्यांना आवाज उठवण्यात अडचण नव्हती. त्यामुळेच अशा आवाजाचा गदारोळ सुरू झाला आणि उनाड पोराने आणखी शिवीगाळ करून गुंता वाढवावा, तसे राहुलनी आणखी मुक्ताफ़ळे उधळली. महिला संघटनांनी राहुलकडे माफ़ी मागण्याचा आग्रह धरल्यावर राहुलनी आपले नाव ‘सावरकर’ नसल्याचे सांगून शिवसेनेसह सावरकरवादी लोकांच्या भावनांना लाथ मारली. कारण पुरोगाम्यांच्या मते सावरकर माफ़ीवीर असतात. त्यांनी शिक्षा माफ़ व्हावी म्हणून ब्रिटीश सरकारची माफ़ी मागितली, हा आवडता पुरोगामी सिद्धांत आहे. राहुलनी त्याचाच आधार घेऊन माफ़ी मागायला आपले नाव ‘राहुल सावरकर’ नसल्याची मल्लीनाथी केली. पण त्या अर्थाने राहुल गांघी कुठे वेगळे आहेत. काही महिन्यापुर्वीच त्यांनी सपशेल लोटांगण घालत सुप्रिम कोर्टाची निर्विवाद माफ़ी मागितली आहे. कितीही शाद्बिक कसरत करूनही कोर्टाने निखळ शब्दात माफ़ी मागायला भाग पाडल्यावर. राहुलच्या वकीलांनाही सुप्रिम कोर्टात मान खाली घालायची वेळ आलेली होती. त्यामुळे राहुलनी माफ़ी मागणे यात नाविन्य कुठलेच नाही. सावरकरांना तरी शिक्षा होऊन ते तुरुंगात गेलेले होते. राहुल तर नुसत्या शिक्षेच्या कल्पनेनेच भयभित होऊन कोर्टाचीच माफ़ी मागून मोकळे झाले होते. चौकीदार चोर है, ही डरकाळी आठवते ना? त्याच शब्दांसाठी राहुलनी माफ़ी कोर्टाची मागितली होती.

अर्थात शिवसेनेच्या हेडमास्तरांना इतका अलिकडला इतिहास ठाऊक नसावा. त्यामुळे व्रात्य राहुलचा कान-नाक पकडण्यापेक्षा त्यांनी राहुलच्या पालक म्हणून आईला पत्र लिहिण्याचा मार्ग पत्करलेला दिसतो. हेडमास्तर आधी पत्र लिहून मोकळे झालेत आणि आता मुख्यमंत्री उद्धव ठाकरेही आपली नाराजी प्रकट करणार आहेत. स्वाभिमान शब्दाची नवी व्याख्याच लिहीण्याचे काम बहुधा शिवसेनेने हाती घेतलेले असावे. कारण सन्मानाच्या यादीतून आता मातोश्री हा शब्द गायब झाला आहे. जनपथ, सिल्व्हरओक असे शब्द तिथे घालण्यात आलेले आहेत. त्यामुळे सोनियांना सावरकरांचाही सन्मान राखण्यासाठी गयावया करण्यातला नवा सन्मान आपल्याला बघायला मिळणार आहे. अर्थात मुख्यमंत्रीपद वा सत्ता मोलाची असते. तिच्या तुलनेत सावरकर वा स्वाभिमान वा अभिमान वगैरे फ़ारशा महत्वाच्या बाबी असू शकत नाहीत. त्यामुळे शिवसेनेने आता हळुहळू अशा ‘सन्मानाची’ सवयच अंगी बाणवून घ्यावी. राहुलनी लाथा माराव्यात आणि आपण नाराजीचे सुर आळवणार्‍या विनंत्या कराव्यात, हा सत्ता टिकवण्याचा सोपा सरळ मार्ग आहे. कारण हे गांधी आहेत, हे नेहरू आहेत. ते मोदी वा शहा नाहीत. किंवा औरंगझेब वा अफ़जलखान नाहीत. ते पुण्यश्लोक स्वातंत्र्यसम्राट आहेत. त्यांनी मारलेल्या लाथाही वरदानच असते. थोडेफ़ार धडे हेडमास्तरांनी पवारांकडूनही शिकून घ्यावेत. परदेशी नागरीक म्हणून कॉग्रेस सोडल्यानंतर फ़क्त चार महिन्यात पवारांनी त्याच सोनियांशी जुळवून घेतले ना? सोनियांनीही ‘सन्मानाने’ पवारांना आश्रय दिला ना? मग त्यांच्याच बीएड कॉलेजात शिकून हेडमास्तर झालेल्यांनी सावरकरांच्या सन्मानाची अपेक्षा कशाला बाळगावी? त्यापेक्षा सत्ता मिळवण्याचे व त्यासाठी अपमानित व्हायचे नवनवे धडे लौकरात लौकर आत्मसात करून घ्यावेत. लिंकनसारखे पत्र पालकांना वा हेडमास्तरांना पत्र लिहून कोणाला मुख्यमंत्रीपद मिळत नसते.